Μήνυμα της Α.Μ. του Αρχιεπισκόπου Κύπρου
κ.κ. Γεωργίου
για την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς 2025-2026
Αγαπητοί μαθητές και μαθήτριες, σπουδαστές και σπουδάστριες,
Χαίρομαι, γιατί μου δίνεται και φέτος η ευκαιρία, στο ξεκίνημα της νέας σχολικής χρονιάς, να σας μεταφέρω τις ευλογίες της Εκκλησίας για κάθε πρόοδο και υγεία στη μεγάλη περίοδο που ξανοίγεται, από σήμερα, μπροστά σας.
Είναι φυσικό, στην αρχή κάθε νέας προσπάθειας να στεκόμαστε και να προβληματιζόμαστε. Να μετρούμε τις δυνάμεις μας, να προγραμματίζουμε το πώς θα δράσουμε και πού θα δώσουμε προτεραιότητα.
Η εποχή, στην οποία καλείστε να μορφωθείτε και να αποκτήσετε τα απαραίτητα εφόδια για τον κόσμο, είναι εντελώς διαφορετική από άλλες, προηγούμενες εποχές. Παλαιότερα οι γνώσεις ήταν πολύ λιγότερες· και σε ποσότητα αλλά και σε γνωστικά αντικείμενα.
Στην εποχή μας παρατηρείται μια έκρηξη γνώσεων και πληροφοριών. Μορφωμένος, σήμερα, δεν είναι εκείνος που ξέρει πολλά. Είναι εκείνος, ο οποίος ξέρει πού να αναζητήσει τις γνώσεις, πώς να τις αναπαράγει και πώς να τοποθετηθεί κριτικά στα διάφορα θέματα που συναντά. Επομένως, στον γνωστικό τομέα, δεν είναι τόσο η μνήμη, όσο η κρίση που ακονίζεται στο σχολείο. Γι’ αυτό και, νομίζω, πως θα πρέπει να επιδείξετε ιδιαίτερη προσοχή και φροντίδα, στον τομέα αυτό, κατά την περίοδο των σπουδών σας.
Την ίδια φροντίδα πρέπει να επιδείξετε και στη διαμόρφωση του χαρακτήρα σας, στην απόκτηση εκείνου του ήθους που θα σας καταστήσει χρηστούς πολίτες, ωφέλιμους στην κοινωνία. Και στον τομέα αυτό είναι πολύτιμη η προσφορά του σχολείου, με τις διάφορες εκδηλώσεις και την όλη αγωγή που προσφέρει.
Συμβουλές για τη μελέτη, την έρευνα, την αξιοποίηση του χρόνου σας και την επιτυχή αντιμετώπιση των οποιωνδήποτε σειρήνων της εποχής, έχετε πάρει, και θα εξακολουθήσετε να παίρνετε, από πολλούς: τους δασκάλους, τους καθηγητές σας, την οικογένειά σας. Ασφαλώς αυτές τις συμβουλές τις συμμερίζομαι και τις επικροτώ κι εγώ. Από πλευράς της Εκκλησίας σε δύο πράγματα θα ήθελα, κυρίως, να επιστήσω την προσοχή σας και να σας καλέσω να ακούσετε τη φωνή της.
Οι άνθρωποι πολλές φορές, ιδιαίτερα όταν έχουμε να αντιμετωπίσουμε δύσκολα προβλήματα, στρουθοκαμηλίζουμε. Προσποιούμαστε πως δεν βλέπουμε τα προβλήματα, τα οποία, ασφαλώς, εξακολουθούν να υπάρχουν. Ο στρουθοκαμηλισμός, όμως, όπως καταλαβαίνετε, δεν είναι μέθοδος επίλυσης ανθρώπινων προβλημάτων. Άλλοτε, πάλι, λόγω πνευματικής νωχέλειας ή εξασθενημένης συνείδησης, αδυνατούμε να αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα, με όλες τις οδυνηρές συνέπειες αυτής της αδυναμίας μας. Μοιάζουμε, σε τούτο, με τον βάτραχο, ο οποίος παρουσιάζει μιαν παράξενη συμπεριφορά: Αν τον ρίξουμε σε ζεστό νερό, πετάγεται αμέσως έξω και σώζεται. Αν τον βάλουμε σε κρύο νερό, στο οποίο αρέσκεται, και αρχίσουμε να το θερμαίνουμε, δεν καταλαβαίνει πότε αυτό γίνεται επικίνδυνο για τη ζωή του και μένει και πεθαίνει. Θα συμφωνείτε, ότι ούτε αυτός ο τρόπος αρμόζει σε λογικά όντα, όπως είναι ο άνθρωπος.
Κι αναφέρομαι στα δύο σύγχρονα προβλήματα, τα οποία η Εκκλησία θέλει να θέσει ενώπιόν σας και να σας προτρέψει να μην τα παραγνωρίσετε, αλλά να τα αντιμετωπίσετε:
Είναι, πρώτα, η ορθή τοποθέτησή σας απέναντι στις προκλήσεις της ραγδαίας τεχνολογικής εξέλιξης, στο περιβάλλον της οποίας ζούμε. Η ψηφιακή εποχή και τα επιτεύγματά της, η τεχνητή νοημοσύνη, τα επιτεύγματα της βιοϊατρικής και της βιοτεχνολογίας κ.ά., δημιουργούν στον άνθρωπο της εποχής μας την αίσθηση της αυτάρκειας, τον ωθούν σε απεξάρτηση από τον Θεό. Ο άνθρωπος νομίζει πως μπορεί να υποκαταστήσει τον Θεό. Το «έσεσθε ως Θεοί» που πρωτοακούστηκε στον παράδεισο, ως πρόκληση του διαβόλου προς τους πρωτοπλάστους, ακούεται σήμερα στις αίθουσες των συνεδρίων για την τεχνητή νοημοσύνη και στους διαδρόμους των ερευνητικών κέντρων, όπου σχεδιάζεται το μέλλον της ανθρωπότητος.
Πώς θα τοποθετηθούμε απέναντι σ’ αυτήν την πρόκληση; Η Εκκλησία δεν απορρίπτει την τεχνολογική πρόοδο. Ο άνθρωπος δεν καλείται να αρνηθεί τα κατορθώματά του. Καλείται, όμως, να αποφύγει την «ύβρη» και να συνδυάσει τον τεχνολογικό πολιτισμό με την πνευματική καλλιέργεια. Κι εσείς, οι σημερινοί μαθητές, εξοικειωμένοι με την ψηφιακή πραγματικότητα και τις απεριόριστες δυνατότητές της, καλείστε να ανακαλύψετε και το πνευματικό σας βάθος. Να αποκτήσετε μιαν ισορροπία ύλης και πνεύματος. Η προτροπή του αρχαίου Φιλοσόφου «ένδον σκάπτε» έχει ιδιαίτερη σημασία σήμερα. Το Σχολείο και η Εκκλησία θα σας συμπαρασταθούμε σ’ αυτήν την προσπάθεια.
Μα είναι και το άλλο, το πιο φοβερό μας πρόβλημα, που είναι η επιβίωσή μας πάνω στη γη των πατέρων μας, και στο οποίο πρέπει να τοποθετηθούμε ορθά.
Πενηνταένα χρόνια κατοχής και άκαρπων συνομιλιών, παρά τις συνεχείς υποχωρήσεις της πλευράς μας, μάς έχουν πείσει ότι ο κατακτητής δεν εξευμενίζεται με τις υποχωρήσεις του αδυνάτου. Κι η Ιστορία, την οποία πρέπει να μελετούμε, μάς διαμηνύει ότι η Τουρκία έχει ως διακηρυγμένο στόχο της, από το 1920, την ανάκτηση της Κύπρου. Για να αποσοβήσουμε αυτόν τον κίνδυνο, χρειάζεται να αποβάλουμε τη ραστώνη και να αποδυθούμε σ’ ένα αγώνα σωτηρίας της πατρίδος· χρειάζεται όλοι οι Έλληνες –Κύπρος, Ελλάδα, απόδημοι- ενωμένοι, να διεκδικήσουμε ό,τι απολαμβάνουν και οι άλλοι Ευρωπαίοι: Ελεύθερη διακίνηση σ’ όλη την Κύπρο, ελεύθερη εγκατάσταση στα σπίτια μας και ελεύθερη εξάσκηση των δικαιωμάτων μας στις κατεχόμενες, σήμερα, περιουσίες μας.
Κι εσείς οφείλετε να εγκύψετε στην Ιστορία, στη γλώσσα και στον πολιτισμό μας, για να χαλυβδώσετε μέσα σας την εθνική μας ταυτότητα. Να συναισθανθείτε ότι σ’ εσάς, τη νέα γενιά, έλαχε ο κλήρος, η μεγάλη ευθύνη, αλλά και η μέγιστη τιμή για απελευθέρωση του τόπου μας· και να έχετε αυτήν την έγνοια ως προμετωπίδα όλων των προσπαθειών σας.
Με αυτές τις σκέψεις σας χαιρετώ και πάλιν όλους εγκάρδια, επιδαψιλεύοντας στον καθένα σας τις ευλογίες της Εκκλησίας.
Καλή και αποδοτική χρονιά.
Με την εκτίμηση και την αγάπη μου
Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου
Σεπτέμβριος 2025